De Ierse schrijfster Elizabeth Bowen schreef ooit: 'Jaloezie is niet meer dan je alleen voelen tegen lachende vijanden.' Deze eenvoudige verklaring geeft ons een perfect beeld van hoe jaloezie aanvoelt; anderen zijn blij, openlijk blij of stiekem spottend, terwijl wij alleen gelaten worden om er als een dwaas uit te zien.

Wat ons echter drijft om jaloers te zijn en te lijden onder deze opwindende emotie, zijn niet altijd de 'glimlachende vijanden' die we ons voorstellen dat ze om ons heen bestaan. De 'sexy secretaresse' en 'college liefde' zijn zelden de bedreigingen die we denken dat ze zijn, maar de overweldigende, bezeten staat van achterdocht die we betreden vanwege deze karakters, kan een reëel gevaar zijn voor onze naaste relaties.

Jaloezie zelf kan een soort goddeloze aanwezigheid in ons leven krijgen. Het is bekend dat acties die namens het bedrijf zijn ondernomen een ontluikende romance verpletteren, een langdurige verbintenis langzaam uithollen of zelfs tot ernstig misbruik leiden. In een blog waar ik onlangs voor schreef: De Huffington Post Aan 'sexting' bedriegende koppels uit echte intimiteit beschreef ik hoe het gemak en de toegankelijkheid van technologie nu nog meer wantrouwen en bedrog tussen koppels kweekt. E-mail, sms en Facebook kunnen een perfect platform zijn voor het smeden van nieuwe verbindingen. En terwijl de sluizen van communicatie opengaan, beginnen de groene golven van jaloezie te stromen.

Jaloezie is niet iets waar we veel controle over hebben. In werkelijkheid is het een natuurlijke, instinctieve emotie die iedereen op een of ander moment ervaart. Het probleem met jaloezie is dat het andere gevoelens en houdingen maskeert die nog schadelijker zijn voor ons en degenen die het dichtst bij ons staan. De intensiteit ervan beschermt vaak diepgewortelde gevoelens van bezitsdrang, onzekerheid of schaamte. Ik geloof dat de kern van jaloezie vaak niet de dreiging zelf is, maar een drive die we in ons hebben om onszelf te kwellen en onszelf uit te schelden met zelfkritische gedachten.

Denk aan de gedachten die we hebben als we jaloers zijn. Op de loer achter de paranoia jegens onze partners of de kritiek op een waargenomen dreiging van derden zijn vaak kritische gedachten jegens onszelf. Gedachten als: 'Wat ziet hij in haar?' kan snel veranderen in 'Ze is zoveel mooier/dunner/succesvoller dan ik!' Zelfs als onze ergste angsten werkelijkheid worden en we vernemen over de affaire van een partner, reageren we vaak door woede op onszelf te richten omdat we 'dwaas, niet geliefd, geruïneerd of ongewenst' zijn.

Dezekritische innerlijke stemmenen de gevoelens van vernedering die ze koesteren, kunnen pijnlijker voor ons zijn dan de dreiging zelf. Ze kunnen ook reëler zijn. Deze negatieve zelfcoaching vergezelt ons in onze persoonlijke relaties en wekt een niveau van twijfel en kritiek in ons op dat ons ervan weerhoudt onszelf als echt beminnelijk te zien. Het herinnert ons eraan om achterdochtig te zijn met gedachten als: 'Ze geeft niet echt om je' of 'Je kunt hem niet vertrouwen. Houd hem gewoon op afstand.'

Deze interne coach is gevormd uit negatieve ervaringen die we als kinderen hadden. Of we nu getuige waren van een destructieve interpersoonlijke relatie of ons slecht over onszelf lieten voelen door een belangrijke ouderfiguur, we internaliseerden deze ervaringen door ons te identificeren met de kritische houding die werd geuit. Als we ons onbeduidend voelden, omdat we werden genegeerd, is het zeer waarschijnlijk dat we deze onzekerheid met ons meegedragen hebben in de volwassenheid en in elke romantische relatie die we aangaan.

Velen van ons zijn zich vaak niet bewust van de fundamentele schaamte die in ons bestaat, omdat het zo natuurlijk is om zelfkritische gedachten over onszelf te hebben. Toch kan schaamte uit ons verleden een grote invloed hebben op de mate waarin we ons in het heden jaloers en onzeker voelen. In een serieuze relatie kan echte pijn door afwijzing of verraad oude gevoelens oproepen dat er iets fundamenteel mis met ons is.

Op dezelfde manier waarop deze innerlijke criticus zich tegen ons keert, keert hij zich ook tegen degenen die het dichtst bij ons staan. Wanneer we merken dat we ongegronde vermoedens koesteren of onze partners ervan beschuldigen 'afgeleid, afwijzend, ongevoelig of wreed' te zijn, is het belangrijk om te overwegen hoeveel hiervan ons echte standpunt is en hoeveel een product is van de coaching van onze kritische innerlijke stem. Zijn deze kritieken gebaseerd op echte gebeurtenissen of acties? Staan onze ongunstige reacties niet in verhouding tot de situatie?

Hoewel echte afwijzingen pijn doen, wordt schade op de lange termijn voornamelijk veroorzaakt door de manier waarop onze kritische innerlijke stem ons blijft bekritiseren en beïnvloeden, lang nadat het incident voorbij is. Wanneer we luisteren naar destructieve zelfcoaching die onze onzekerheid en wantrouwen voedt, lopen we het risico om op onze emoties te reageren in een mate die zowel ons als degenen die dicht bij ons staan ​​kwetsen. Na verloop van tijd worden we minder zoals de persoon die we werkelijk zijn en meer als de persoon die onze kritische innerlijke stem ons definieert.

Wanneer we bijvoorbeeld de mobiele telefoon van onze partner doorzoeken op verdachte teksten of onze partner verbieden om vrienden van het andere geslacht te hebben, kunnen we handelen op basis van oude zelftwijfel en wantrouwen die niets te maken hebben met de huidige omstandigheden. Zelfs als we dan een sms-bericht van een ex op de telefoon van onze partner vinden of horen dat onze partner op een bedrijfsevenement met een aantrekkelijke collega omging, kunnen we overdreven reageren op een manier die noch wij, noch onze partner waarschijnlijk zullen respecteren .

Het accepteren van deze negatieve aanvallen en het niet uitdagen ervan kan leiden tot een self-fulfilling prophecy door daadwerkelijke afstand te creëren tussen onszelf en onze partners, waardoor ze verder van ons af worden geduwd, misschien uiteindelijk in de armen van iemand anders. Zelfs wanneer onze 'ergste angsten' worden gerealiseerd, mag geen enkele daad van oneerlijkheid of zelfs ontrouw worden gebruikt als bewijs voor de aanvallen die onze kritische innerlijke stem tegen ons heeft geuit.

Het begrijpen van de wortels, triggers en redenen voor onze gevoelens van jaloezie is een belangrijk onderdeel van het onderhouden van een gezonde relatie. Om dit te doen, moeten we ons bewust zijn van de kritische innerlijke stemmen die onze onzekerheden en twijfel aan onszelf aansturen. Als we kunnenidentificeer deze gedachten, kunnen we ze uitdagen als de 'glimlachende vijanden' die ze zijn, degenen die willen dat we alleen eindigen. We kunnen optreden tegen de gedachten die ons vertellen dat we achterdochtig, wantrouwend en beschuldigend moeten zijn.

Hoewel het uitdagen van deze gedachten ons aanvankelijk angstig kan maken en op korte termijn zelfs de stemaanvallen kan versterken, zal het ons op de lange termijn als individuen versterken en ons vertrouwen en onze communicatie met onze partners verbeteren. Hoe meer we deze interne vijand verzwakken, hoe meer we een positief zelfgevoel versterken. Dit zal ons in staat stellen de realiteit te accepteren dat we geliefd zijn en de misvatting af te wijzen dat we verraden zullen worden. En als er een ontrouw zou zijn, zouden we er veel beter doorheen kunnen komen als we onze kritische innerlijke stem niet de overhand zouden laten krijgen.