Een paar jaar geleden sprak ik met mijn vriend en collega Dr. Daniel Siegel, een leider op het gebied van interpersoonlijke neurobiologie. We bespraken hoe en waarom mensen vast komen te zitten in bepaalde relatiepatronen. Dr. Siegel legde uit dat onze hersenen eigenlijk zijn bedraad om omstandigheden uit ons verleden na te bootsen. Onze vroege ervaringen helpen om neurale netwerken tot stand te brengen die, op synaptisch niveau, ertoe leiden dat we later een omgeving stimuleren die ons vertrouwde feedback zal geven. Zelfs wanneer onze vroege gehechtheden gespannen en beladen waren met moeilijkheden, zijn we klaar om dezelfde patronen uit toekomstige relaties op te wekken. 'Dit gebeurt automatisch en genereert een manier om in de wereld te zijn', zei Dr. Siegel. 'Je creëert je eigen nachtmerrie. Je herschept je verleden.'

Deze cerebrale realiteit betekent niet dat we allemaal gedoemd zijn. 'Als we kijken naar de verbinding tussen de hersenen en de geest en relaties, zie je eigenlijk een kans voor transformatie', zei Dr. Siegel. Mensen kunnen nieuwe manieren van zijn en met elkaar omgaan leren, en ze kunnen dit doen door te begrijpen hoe hun ervaringen uit het verleden nog steeds hun huidige gedrag bepalen. Zoals hij opmerkte, 'kan de geest de schietpatronen van de hersenen daadwerkelijk veranderen'. Maar om dat te doen, moeten we begrijpen waar onze patronen vandaan komen en hoe ze ons in onze relaties kunnen kwetsen of beperken.

Onze vroegste hechtingservaringen helpen ons om vast te stellen hoe we over onszelf denken en hoe we denken dat we ons moeten gedragen om te krijgen wat we willen en nodig hebben in het leven en in relaties. Om de defensieve manoeuvres te behouden die we oorspronkelijk hebben ontwikkeld om ons aan te passen aan onze vroege omgeving, zoeken we naar situaties die een omgeving creëren waarin die verdedigingen nog steeds geschikt zijn. In het proces bevestigen we oude gevoelens over onszelf opnieuw, vaak een bevestiging van een negatieve identiteit die ons in de kindertijd is gegeven. Als volwassenen herhalen we vaak dynamiek uit ons verleden zonder het zelfs maar te weten. Dit geldt met name in onze intieme relaties.

Vaak zullen we ons gedragen op manieren die in de kindertijd misschien adaptief waren, maar die ons nu pijn doen. We kunnen destructieve patronen herhalen die we hebben gezien of ervaren, waarbij we een ouder of een belangrijk rolmodel nabootsen. We kunnen ons gedragen op manieren die vertrouwde scenario's in stand houden, dat wil zeggen ruzie maken, zeuren of afsluiten, net zoals we deden als kinderen. We kunnen partners kiezen die passen bij kenmerken uit onze geschiedenis, of we kunnen deze eigenschappen op een partner projecteren, waardoor ze misschien zelfs worden uitgelokt om de andere helft van een destructieve dynamiek uit te spelen. Deze laatste drie tendensen worden selectie, vertekening en provocatie genoemd. Als we begrijpen hoe ze werken, kunnen we begrijpen waarom we ons steeds in dezelfde relatievalkuilen bevinden.

Selectie – Wie we kiezen heeft meer te maken met onze geschiedenis dan we misschien denken. Of onze aantrekkingen ons mysterieus of volkomen redelijk lijken, er zijn vaak onzichtbare elementen in het spel die ons naar individuen trekken die ons herinneren aan elementen uit ons verleden. We voelen ons vaak aangetrokken tot partners die ons in staat stellen negatieve patronen te herbeleven, die misschien pijnlijk waren, maar ook comfortabel en vertrouwd zijn. Als we ons bijvoorbeeld als kinderen genegeerd voelden, zouden we relaties kunnen zoeken met mensen die minder beschikbaar zijn. Als we ons binnengedrongen voelen, kunnen we eindigen met partners die ons proberen te beheersen.

We hebben soms de neiging om een ​​extra sprankelende aantrekkingskracht te voelen op mensen die eigenschappen hebben die vergelijkbaar zijn met die van onze vroege verzorgers of die ons hetzelfde gevoel geven over onszelf als in onze kindertijd. Een man die een emotioneel ongereguleerde, kritische en onvoorspelbare moeder had, merkte bijvoorbeeld dat hij uitging met vrouwen met dezelfde kenmerken. Uiteindelijk trouwde hij met iemand wiens gedrag grillig en beledigend was. In zijn volwassen huishouden kreeg hij uiteindelijk het gevoel dat hij als kind had: voorzichtig, angstig en schuldig aan iets waarvan hij niet wist dat hij het had gedaan.

Dit soort herschepping op basis van selectie gebeurt in veel relaties op grote en kleine manieren. Een vrouw met wie ik werkte, beschreef dat ze zich aangetrokken voelde tot mannen die 'mysterieus' waren en een 'verre blik in hun ogen' hadden. Ze voelde zich gedwongen en aangetrokken door hun koele houding. Toen ze echter een relatie met deze mannen begon, zou ze zich gefrustreerd voelen door hun afstandelijke, minachtende of afwijzende manier van zijn. Ze had moeite om te herkennen dat ze van streek was door de eigenschappen die haar ook dwongen. Pas toen ze nadacht over haar jeugd, waarin zowel haar ouders als haar broer op zichzelf waren, begon ze deze connectie te maken. Niemand in haar jeugdhuishouding sprak openlijk of uitte veel warmte of genegenheid. Ze voelde zich geïsoleerd en verlaten toen ze opgroeide, en hier was ze als volwassene, partners kiezend die haar hetzelfde emotionele klimaat gaven.

Vervorming - Soms, zelfs wanneer we een gezonde relatie aangaan met een persoon die echte, positieve eigenschappen heeft, merken we dat we onze partner beginnen te zien op een manier die bij ons verleden past. Zo klaagde een vrouw in een serieuze relatie onlangs dat ze altijd zou eindigen met vrouwen die 'koud en rigide' waren. Zelfs in haar huidige relatie met iemand die 'anders' en meer 'relaxed' leek, klaagde ze dat haar vriendin afwijzend was en niet met complimenten en genegenheid reageerde. Toen ze deze gevoelens verder onderzocht, realiseerde ze zich dat ze vaak op zoek was naar kritiek van haar partner. Ze nam avonden dat haar vriendin tot laat werkte of koos ervoor om tijd door te brengen met andere vrienden als persoonlijke afwijzing. Ze zag kritiek in een subtiele uitdrukking of een onschuldige opmerking. Uiteindelijk begon ze zich voor te stellen dat haar partner op het punt stond haar te verlaten. Ze moest deze vervormingen echt uitdagen om te beseffen dat haar angst om in de steek gelaten of in de steek gelaten te worden puur gebaseerd was op haar ervaringen uit het verleden en niet op haar huidige realiteit.

Een man die opgroeide met het gevoel dat hij werd binnengedrongen door zijn emotioneel hongerige ouders, voelde zich aanvankelijk vaak tot iemand aangetrokken, maar verloor daarna zijn interesse zodra de andere persoon reageerde en interesse in hem toonde. Wanneer een vrouw haar aantrekkingskracht tot hem uitte, zou hij zich verstikt gaan voelen en haar zien als wanhopig, agressief en behoeftig. Op het moment dat ze zich terugtrok of haar interesse verloor, zou zijn aantrekkingskracht weer opleven. Hij realiseerde zich dat deze vervorming van zijn partners of potentiële partners zijn vermogen om dicht bij iemand te komen beperkte en dat hij in feite een omgeving herschepte waarin hij zich gevangen en overweldigd voelde.

provocatie – Naast het kiezen van partners die ons herinneren aan ons verleden en het verstoren van partners om oude patronen te herhalen, provoceren we onze partner ook om de andere helft van de bekende dynamiek uit te spelen. Dit is niet iets dat we bewust doen, maar onze neiging om het emotionele klimaat van onze kindertijd te creëren, kan ons gedrag binnendringen. We kunnen dingen uit onze mond horen komen waar we zelfs van worden verrast of dingen doen waarvan we ons afvragen waarom. Als we bijvoorbeeld als kinderen vaak werden bekritiseerd en behandeld alsof we incompetent of teleurstellend waren, kunnen we ons ons hele leven lang bewust zijn van het gevoel getriggerd of gekwetst te worden door deze labels. We zijn ons echter minder bewust van de manieren waarop we onbewust proberen dit beeld van onszelf in stand te houden. In onze relatie kunnen we plotseling beginnen te vergeten om te zorgen voor dingen die we zeiden dat we zouden doen. We komen misschien te laat opdagen of worden lui en weigeren te helpen. We kunnen ons actief gedragen op manieren die onverantwoordelijk of nalatig zijn, waardoor onze partner ons confronteert. Zonder het te beseffen ondernemen we acties die onze partner smeken om precies die dingen te zeggen en te voelen die tegen ons als kinderen werden gezegd of gevoeld.

Er zijn veel manieren waarop deze onbedoelde dynamiek zich kan uiten, maar als we naar ons verleden kijken, kunnen we een licht werpen op de manieren waarop we ons in relaties hebben leren gedragen en wat we van een partner hebben geleerd te verwachten. Door een coherent verhaal van onze ervaringen te creëren, kunnen we inzicht krijgen in hoe we onbedoeld onze oude emotionele omgeving recreëren. We kunnen dan beginnen ons verleden van het heden te scheiden en bewustere beslissingen te nemen over hoe we willen zijn in onze relaties. Met wie willen we zijn? Wat voor soort interacties willen we hebben? Hoe kunnen we dichter bij onze doelen komen zonder onze toevlucht te nemen tot oude patronen die ons achterlaten waar we begonnen zijn? Dit proces van differentiëren van ons verleden om ons echte zelf te worden, stelt ons in staat om kwetsbaarder te zijn en open te staan ​​voor een andere persoon. We kunnen dan leren groeien in onze relaties, ons eigen lot bepalen en misschien zelfs onze geest gebruiken om ons brein te veranderen.