De bewuste of onbewuste angst voor de dood kan veel aspecten van gedrag veranderen.

De meeste mensen, inclusief specialisten in de geestelijke gezondheidszorg, hebben de volledige betekenis van de impact van de dood op het leven niet ingezien. De angst voor de dood ontstaat wanneer elk kind zich bewust wordt van de onvermijdelijkheid van de dood. Het is te pijnlijk om onze persoonlijke sterfelijkheid direct onder ogen te zien zonder onszelf te beschermen, daarom wordt een vorm van verdedigingsformatie tegen de pijnlijke realisatie van dood en sterven essentieel. Doodsbewustzijn beïnvloedt ons leven op manieren waarvan we ons misschien niet bewust zijn; in feite zouden veel mensen geneigd zijn hun angst te ontkennen en iets te zeggen als: 'Ik denk niet veel aan de dood.' Niettemin beïnvloedt de angst voor de dood fundamentele aspecten van hun leven en motiveert veel van hun acties.

Al vroeg in de kindertijd, zelfs voordat we ons bewust zijn van de dood, ontwikkelen we defensieve strategieën om met emotionele frustratie en primitieve verlatingsangst om te gaan. Wanneer we worden geconfronteerd met het bewustzijn van de dood, worden dezelfde verdedigingen geïntensiveerd. Terwijl we deze verdediging blijven gebruiken in een poging emotionele pijn te vermijden en negatieve ervaringen te blokkeren, sluiten we onbedoeld ook gevoelens van uitbundigheid, geluk en vervulling buiten. Hoewel afweermechanismen helpen om angsttoestanden af ​​te wenden, zijn ze kostbaar omdat ze de neiging hebben om onze ervaring te vervormen, onze aanpassing te schaden en onze emotionele investering in het leven te dempen.

Defensieve reacties op persoonlijk trauma, scheidingsproblemen en vooral doodsangst beïnvloeden ons leven op drie verschillende niveaus:

(1) op individueel niveau maken onze reacties vatbaar voor terugtrekking in een meer naar binnen gerichte, zelfverzorgende en zelfbeschermende levensstijl;

(2) op interpersoonlijk niveau kunnen onze reacties leiden tot een terugtrekking uit liefde of liefdevolle relaties en/of een algemene reactie of het vermijden van intimiteit en seksualiteit; en

(3) op maatschappelijk niveau versterken onze angstreacties de noodzaak om onze individualiteit op te geven, ons te conformeren aan de conventies, overtuigingen of mores van een bepaalde groep, instelling of natie en ons ondergeschikt te maken aan charismatische leiders of gezagsdragers. Bovendien polariseert de identificatie binnen de groep ons tegen mensen die er anders uitzien, geloven of zich anders gedragen, wat mogelijk bijdraagt ​​aan etnische conflicten, religieuze vervolging, religieuze oorlogen of oorlogvoering in het algemeen.

Empirisch onderzoek naar terreurbeheersingstheorie [TMT]

Terror Management-onderzoekers hebben empirisch het effect bestudeerd van het bewustzijn van de dood (salience) op de houding en het gedrag van mensen. Ze hebben specifiek veel aspecten van Ernest Beckers theoretische formuleringen, beschreven in The Denial of Death (1973), geverifieerd. Hun bevindingen geven aan dat nadat een experimentele groep het woord 'dood' subliminaal werd gepresenteerd, ze het wereldbeeld van hun eigen etnische groep of natie sterker onderschreven; tegelijkertijd denigreerden ze leden van andere groepen wier wereldvisie afweek van de hunne. Andere studies toonden aan dat rechters die werden blootgesteld aan death salience over het algemeen moralistischer waren tegenover mensen wier gedrag in strijd was met de sociale of morele codes van de samenleving. De groep rechters die werd blootgesteld aan de dood legde straffen op die aanzienlijk zwaarder waren dan de controlegroep. Reacties op de introductie van het woord 'dood' waren ook van invloed op politieke keuzes. Bijvoorbeeld, twee na 9/11 studies ontdekten dat proefpersonen in de groep met een hoog bewustzijn van de dood de voorkeur gaven aan een kandidaat die zij als een redder of demagoog beschouwden en die aandrongen op een agressieve agenda jegens hun vijanden boven iemand die aandrong op een meer diplomatiek pad.

Als het enkele woord 'dood' dat subliminaal in een experiment wordt geïntroduceerd, meetbare veranderingen in de houding en acties van proefpersonen kan veroorzaken, kan men zich alleen het krachtige effect voorstellen van talloze gebeurtenissen in de echte wereld die mensen aan hun sterfelijkheid herinneren. Getuige zijn van een vreselijk ongeval op de snelweg, het zien van oorlogsslachtoffers op het avondnieuws, het horen van de dood van een vriend of beroemd persoon zijn herinneringen die de aard van de gevoelige mens ernstig beïnvloeden. Ook al zijn we gewend geraakt aan en ongevoelig voor de visuele beelden van tragedie waaraan we elke dag worden blootgesteld, deze beelden hebben nog steeds een diepgaande invloed op onze onbewuste geest en veranderen onze motivaties en gedrag aanzienlijk.

De bewuste of onbewuste angst voor de dood kan veel aspecten van gedrag veranderen. In het volgende zal ik een klinisch voorbeeld geven van het krachtige effect ervan op een liefdesrelatie.

Sara, een jonge vrouw van 21, ontmoette haar vriend Michael tijdens een lange vakantie. Ze werden meteen tot elkaar aangetrokken en werden uiteindelijk verliefd. Elk jaar werd hun liefde sterker en deelden ze meer van het leven samen. Ze waren bijzonder compatibel.

Vier jaar na hun relatie vroeg Sara aan Michael of hij interesse had in een kind. Hij vond het een goed idee en na de kwestie te hebben overwogen, begonnen ze verder te gaan met hun plan. Kort daarna trok Sara plotseling een ommekeer en verwierp het idee volledig. In feite begon ze zich langzaam tegen de relatie zelf te keren. Ze realiseerde zich dat haar verandering van gedachten op zijn minst vreemd was, en zocht hulp.

Terwijl Sara haar gevoelens onderzocht, onthulde ze hoe ze bang was geworden dat haar leven bepaald werd. Ze voelde een soort finaliteit. Ze zou haar vrijheid verliezen en vastgebonden worden. Ze was nog zo jong en zou weinig of geen gelegenheid hebben om andere mannen te ontmoeten. Ze wist dat deze redenen niet helemaal logisch waren omdat ze zelf voor Michael had gekozen en verliefd op hem was geworden en het haar idee was om de baby te krijgen. Ondanks deze overwegingen ging ze gestaag van hem weg en raakte geleidelijk verwikkeld in een wilde groep mensen op het werk. Ze voelde zich aangetrokken tot andere relaties met veel drinken en feesten. Ondanks het gevoel dat ze de verkeerde kant op ging en ondanks haar grote ambivalentie jegens Michael, werd Sara gedreven om de nieuwe richting in te slaan. Uiteindelijk was ze in vrije vlucht weg van haar romantische liefdesrelatie. Erger nog, als deze angstreactie niet zou worden aangepakt, zou het haar leven op andere gebieden ernstig kunnen beïnvloeden.

Het werd Sara duidelijk dat haar regressie was ingegeven door angst voor het verstrijken van de tijd. De gedachte om het leven in te gaan als een volledige volwassene en moeder beangstigde haar. Ze voelde het eindpunt van deze emotionele verplichtingen en het maakte haar pijnlijk bewust dat ze uiteindelijk zou sterven. Toen deze angst eenmaal opkwam, deed ze een wanhopige poging om te vluchten. Michael, die ooit een liefdesobject was, werd in plaats daarvan onderdeel van de terreur. Ze moest van hem weg.

Op dit moment is ze doorgegaan met rennen en steeds meer betrokken bij escapistische activiteiten; maar tegelijkertijd begint ze geleidelijk haar motieven beter te begrijpen. Naarmate ze meer inzicht krijgt in haar regressie en haar doodsangsten directer onder ogen ziet, is de kans groot dat ze dit proces kan omkeren.

Sara's type reactie is niet zo ongewoon in mijn ervaring; het is een van de vele voorbeelden waarbij onbewuste doodsangst een destructieve invloed heeft gehad op het leven van een persoon die zich er niet of nauwelijks van bewust was dat het een factor was. Wanneer mensen in kritieke stadia van hun leven met scheidingsproblemen worden geconfronteerd, hebben ze vaak de neiging terug te vallen en terug te trekken uit het leven. Het huis verlaten om naar school te gaan, daten, samenwonen of trouwen, zwanger worden, ouder worden en uiteindelijk grootouder worden, kunnen allemaal verlatingsangst en doodsangst veroorzaken. Regressie veroorzaakt door deze angsten kan effectief worden aangepakt in een therapieomgeving die wordt gekenmerkt door inzicht en mededogen. We moeten zoveel mogelijk leren over de effecten van onbewuste en bewuste doodsangst op menselijk gedrag om de gevolgen ervan het hoofd te kunnen bieden en onszelf beter te begrijpen.

Lees meer over het aanstaande boek van Dr. F.S. De destructieve innerlijke stem overwinnen: waargebeurde verhalen over therapie en transformatie .